Czy Twój pacjent wie, jak stosować spray do nosa?

Spis treści: 
1. Zastosowanie sprayu do nosa
2. Aplikacja sprayu do nosa – osoba dorosła (samooopieka)
3. Aplikacja sprayu do nosa – dziecko
4. Jakie produkty rekomendować pacjentom?

Zastosowanie sprayu do nosa

Prawidłowe podanie leku znacząco wpływa na szybkość i skuteczność jego działania. Badania kliniczne dowodzą, że najlepszym obszarem nosa dla stosowania leków podawanych donosowo jest błona śluzowa małżowiny nosowej środkowej i przewodu nosowego środkowego. To właśnie tutaj znajduje się tzw. kompleks ujściowo-przewodowy, czyli najważniejszy anatomiczno-czynnościowy punkt dla prawidłowej pracy nosa oraz zatok. 

Na szybkie wchłanianie aplikowanego w tym miejscu leku wpływa dobrze unaczyniona błona śluzowa. Ważna jest również sama technika podawania sprayu, czyli kąt rozproszenia roztworu. Największą skuteczność zapewnia podanie aerozolu pod kątem 60° w stosunku do przegrody nosa. W przypadku zapalenia zatok przynosowych odpowiednie ułożenie końcówki aplikatura umożliwia depozycje leku obkurczającego naczynia w okolicy ujść zatok szczękowych. To z kolei ułatwia drenaż zatok. 

Oto podstawowe wskazania do podawania leków donosowo:

• ostre infekcyjne zapalenie błony śluzowej nosa 

• alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa 

• idiopatyczny nieżyt nosa (niealergiczny i nieinfekcyjny) 

• zapalenie zatok przynosowych (z OZZP włącznie)

• zapaleniu trąbki słuchowej ucha środkowego połączone z przeziębieniem.

Aplikacja sprayu do nosa – osoba dorosła

Poniższa check lista posłuży Ci do rozmowy z pacjentem w gabinecie. Tak krok po kroku powinna wyglądać prawidłowa samodzielna aplikacja sprayu do nosa w przypadku osoby dorosłej. Upewnij się, czy Twój pacjent stosuje lek zgodnie z zaleceniami. 

ZASADA OGÓLNA DO PRZYPOMNIENIA KAŻDEMU PACJENTOWI: 

Produkty donosowe przeznaczone są do użytkowania jednej osoby. Należy uczulić pacjenta, że ze względów higienicznych i ryzyka transmisji choroby nie zaleca się stosowania jednego opakowania sprayu przez wielu członków rodziny.

Instrukcja dla pacjenta:

1. Wyczyść nos przed podaniem sprayu.

2. Przed użyciem produktu zdejmij plastikową nasadkę z aplikatora. 

3. Upewnij się, że spray działa prawidłowo. Przed pierwszym zastosowaniem naciskaj pompkę, aż do pojawienia się jednorodnej mgiełki rozpylonego leku.

4. Przyjmij odpowiednią pozycję do podania leku. Wybierz tę, która jest dla Ciebie najbardziej komfortowa:

• Pozycja z głową prosto (rysunek 1).

Pozycje optymalne, ze szczególnym wskazaniem dla osób np. z krzywą przegrodą nosową: 

• Pozycja według Ragana (rysunek 2) – połóż się na boku z głową nieco obniżoną, tak aby okolica skroniowa znajdowała się na poziomie stawu barkowego. Głowa lekko skręcona, a nos skierowany w kierunku ramienia położonego wyżej. Analogiczne ułożenie ciała na drugim boku, przy podaniu leku do drugiego nozdrza. W tej pozycji lek jest deponowany w okolicy przedsionka nosa, bocznej ściany nosa i przewodu nosowegośrodkowego. Jest to optymalna pozycja do podawania leku w aerozolu. 

• Pozycja z głową odgiętą do tyłu (rysunek 3) – wygodniejsza, aczkolwiek mniej polecana ze względu na nieoptymalną depozycję leku w jamie nosowej.

5. Umieść końcówkę urządzenia do aplikacji leku płytko w obrębie nozdrza.

6. Skieruj końcówkę aplikatora na boczną ścianę jamy nosowej, odchylając go w kierunku zewnętrznego kąta oka po tej samej stronie. Pamiętaj, aby nie zwracać końcówki aplikatora w kierunku przegrody nosa. Najwygodniejsze w przypadku samodzielnej aplikacji jest podawanie leku prawą ręką do lewego nozdrza, a lewą ręką do prawego nozdrza, co zmniejsza ryzyko kierowania strumienia leku na przegrodę nosa.

7. Uwolnij odpowiednią dawkę leku. 

8. W trakcie podawania leku wykonaj powolny wdech przez nos.

9. Po aplikacji sprayu wypuść powietrze. 

Aplikacja sprayu do nosa - dziecko

Instrukcja dla rodzica:

1. Usadź dziecko w wygodnym miejscu. Dziecko powinno trzymać głowę prosto.

2. Włóż końcówkę aplikatora płytko do nozdrza. Skieruj końcówkę aplikatora na boczną ścianę jamy nosowej, odchylając go w kierunku zewnętrznego kąta oka po tej samej stronie. Najwygodniej jest podawać lek prawą ręką do lewego nozdrza, a lewą ręką do prawego nozdrza.

3. Uwolnij odpowiednią dawkę leku. Dziecko powinno wykonać w tym czasie wdech.

4. Po aplikacji sprayu dziecko swobodnie wypuszcza powietrze. 

5. Powtórz czynności aplikując spray do drugiego nozdrza.